De regionale sessies van onze leergemeenschap verlopen meer aanbodgestuurd en hebben een specifieke pedagogische focus. We spreken je aan in je rol als coördinator rond de implementatie van het cahier W.O. en rond de plaats van metacognitie in het schoolcurriculum en -beleid. We zoeken naar verbinding met de cahiercoach, taalcoach en zorgco en maken ook zo gedeeld leiderschap terug een stukje concreter.
Cultuurbeschouwing: starters coachen
Vincent brengt quotes van Johan De Wilde binnen. We maken kennis met zijn visie op aanvangsbegeleiding en breder in idee van Cultuurbeschouwing, zijn visie op hoe je mensen doet groeien. Wat is goed 'ondersteunen' of is er een beter woord dat hier past? We nemen er ons eigen kompas bij. Hoe denken en dachten wij over 'starten' en 'coachen'? Waarom denken we zo en wat zegt dat over onze identiteit en onze roots? Ooit waren we zelf ook starters. Is de context ondertussen veranderd? Verandert dat ook onze kijk op ondersteunen? Onze visie op aanvangsbegeleiding en professionalisering? De gebruikte quotes van Johan De Wilde : vind je hier. Meer achtergrond over zijn visie : vind je hier.
Verslag van de vorming starters 1/10/2020 : vind je hier.
Fiche cultuurbeschouwing: vind je in De Collectie.
Nog meer achtergrond :
www.startendeleraar.be
www.talentenkaart.be
www.mycompass.be
www.startkracht.be
Metacognitie
Leren verloopt niet altijd even vlot. Inzicht in de cognitieve leerpsychologie kan helpen. Begrijpen wat men bedoelt met executieve functies heel zeker ook. We willen hier dit jaar graag met jullie en met de zorg-coördinatoren rond werken. Op de regio-co geven we een eerste kick-off. We leren over 'leren leren' door zelf actief ons leren leren in te zetten.
In het filmpje zien we hoe Sally merkt dat wachten op je beurt of niet meteen toegeven aan je hongergevoel moeilijk is voor Cookie Monster. Ze gaan samen op zoek naar een strategie om de impulsen van Cookie Monster te controleren.
Wat is dit filmpje waard voor onze praktijk? Bij het uitvoeren van een - schijnbaar eenvoudige - taak of opdracht hebben we al heel wat vaardigheden nodig om gewoon nog maar te beginnen. Veel van die vaardigheden zijn zo vanzelfsprekend dat we het niet meteen zien als ze ontbreken bij een kind of er niet bij stilstaan dat we aandacht moeten hebben voor die vooraf- of startvaardigheden; voor die executieve functies. In jullie school gebruik je misschien een ander woord of een andere vlag: mediëren, Feuerstein, IVP, metacognitie, leren leren, zelfsturing, zelfregulatie... Een eenvoudige definitie van executieve functies is: vaardigheden die je nodig hebt om een taak of opdracht uit te voeren.
In methodeonderwijs verwachten we vaak al heel wat van die executieve functies van kinderen: "Ga maar aan het werk", "Onderzoek maar", "Straks moet je presenteren". Voor veel kinderen is dit overdonderend: hun startvaardigheden (= executieve functies) zijn nog onvoldoende getraind om pakweg een halfuur alleen in een boek over het paard te lezen en daarbovenop nog eens iets te vertellen aan de groep dat hij/zij gelezen heeft over dat paard. Waardevolle input dus om de voelsprieten van onze begeleiders te versterken.
We gaan aan de slag met onderstaande bronnenlijst tijdens een vrije werktijd voor de co's:
Middellange presentatie Odisee EF in lager onderwijs
(Lange) film Klasse EF bij kleuter (videocoaching juf Jelke door onderzoeker Sanne)
(Korte) leestekst samenvatting EF + aanbevelingen voor onderwijspraktijk, bron potentialtoteach
(Lange) leestekst EF algemene samenvatting (deel 1 over werking hersenen + deel 2 link met EF)
Spelfiches van Odisee (manipuleerbaar materiaal / steekkaarten) zelf uittesten
Literatuur (twee boeken) diagonaal doornemen, snuffelen en o.a. inhoud en titels bekijken om inzicht te krijgen in de materie : boek kleuter : zet je EF-bril op - stimuleer de executieve functies van je kleuters boek lager : groeien in executieve functies
Zelfsturing en executieve functies stimuleren in spel, bron wij-leren.nl
Mister google zelf exploreren
Extra bron (tijd over) : zelfscan/spiegel tot reflectie
Tip Sara (Kleine Helden) en Ellen (Sterrebloem): boek Slim maar of praktischere methode Breinhelden.
Intradesk --> pedagogisch didactisch --> mapjes 'Zelfregulerend leren' en 'Feuerstein, mediëren, IVP, executieve functies'
De Torteltuin wil starten met het gebruik van gesprekskaarten (Filosovaardig) tijdens de ronde
Website Odisee Hogeschool over onderzoek executieve functies (aanvulling op het boek bij bron 6)
In 't Speelscholeke werken ze al een tijdje met de praktische gids Executieve functies versterken op school .
Nathalie (Wondere Wereld) deelt graag met jou haar samenvatting die ze tijdens deze regioco maakte.
Huiswerk: bedenk met je zorgcoördinator wat de waarde van bovenstaande bronnen is voor jullie schoolteam. Zo kan de zorgcoördinator gericht de zorgco 2 meevolgen wanneer Sanne Feryn van Odisee Hogeschool ons mee neemt in de wereld van executieve functies.
Cahier W.O.: duurzame implementatie
We zijn al een tijdje met de coördinatoren aan de slag rond het cahier W.O. Terwijl jullie cahiercoach volop inhoudelijk ondersteund wordt rond wereldoriëntatie en onderzoekt hoe je ervaringsgericht de eindtermen van W.O. kan bereiken, bekijken we met jullie het bredere plaatje.
Start met dit introfilmpje over het waarom, hoe en wat van cahier W.O. Welke kenmerken herken je van een duurzame implementatie die we eerder tijdens vorige bijeenkomsten ook al benoemden? Hoe wil jij extra aandacht hebben voor deze tips tijdens deze hele implementatie?
Je stippelt verder de weg uit die je als co met de school wil bewandelen met drie concrete momenten of vlaggen: december 2020, de studiedag van 25 januari, juni 2021. De cahiercoach gaat heel concreet aan de slag met de implementatiegids (en roadmap). De coördinator denkt na over het bredere plaatje en kan hiervoor het OK-kader gebruiken.
Huiswerk: overleg met je cahiercoach, bespreek wat je mee nam uit deze regioco en waar de cahiercoach nog naar op zoek kan gaan tijdens de vorming cahiercoach van 12 november.
Het paspoort
Eind augustus of begin september vulde iedere school voor het eerst het ‘paspoort van de scholen’ in. We stellen graag de resultaten aan jullie voor en bekijken samen hoe we hier vlot en gericht mee aan de slag kunnen. We blikken ook terug: hoe hebben jullie het paspoort gebruikt en hoe past het in jullie intern evaluatiebeleid? Hier samen met andere coördinatoren over spreken, zal je zeker extra ideeën opleveren.
We doen aan proefondervindelijk leren! In onze bibliotheek vind je een voorlopige versie van Het Paspoort.